Tekst Rob Hoen
De emissieregels voor klassieke auto’s in België lijken duidelijker geworden
De plannen om in Wallonië een algemene lage-emissiezone (LEZ) in te voeren zijn ingetrokken. Oorspronkelijk was het de bedoeling om vanaf 2025 het hele Waalse gewest als LEZ te classificeren met een geleidelijke uitsluiting van oudere voertuigen, waaronder onze Citroën DS. Maar in april 2024 heeft het Waals Parlement unaniem besloten deze plannen te annuleren. Minister van Omgeving, Céline Tellier (Ecolo), verklaarde dat vervuiling voornamelijk geconcentreerd is in verstedelijkte gebieden, waardoor een algemeen verbod op diesel- en benzinemotoren buiten proportie zou zijn. Met deze beslissing blijft het Waalse gewest toegankelijk voor voertuigen zonder de beperkingen die een LEZ met zich mee zou brengen. Maar het blijft mogelijk dat individuele steden of gemeenten in de toekomst eigen maatregelen nemen om de luchtkwaliteit te verbeteren.
De regels rond lage-emissiezones in België kunnen soms verwarrend en onduidelijk overkomen vanwege een combinatie van factoren: verschillende regelgevende instanties, lokale autonomie en variërende uitzonderingen.
1. Lokale autonomie en verschillen tussen gewesten
In België hebben de Vlaamse, Brusselse en Waalse gewesten elk hun eigen regelgeving en bevoegdheden. Dit leidt tot verschillen in de manier waarop milieuzones worden geïmplementeerd en gehandhaafd.
- In Vlaanderen zijn steden zoals Antwerpen en Gent voorloper op LEZ-beleid.
- In Brussel geldt een regionale LEZ voor het volledige gewest.
- In Wallonië waren er plannen, maar die zijn geannuleerd in 2024.
Elk gebied bepaalt zelf de emissienormen, uitzonderingen en boetes, waardoor bestuurders van oldtimers soms door de bomen het bos niet meer zien. Bovendien gelden er aparte registratiesystemen, vooral voor buitenlandse voertuigen.
2. Bureaucratische complexiteit
De implementatie van LEZ’s gaat gepaard met veel administratie.
- Registratieplicht: voertuigen met buitenlandse nummerplaten (bijvoorbeeld Nederlandse of Duitse) moeten zich vaak registreren, zelfs als ze aan de emissienormen voldoen. Dit creëert verwarring en extra administratieve lasten.
- Technische normen: de emissienormen verschillen per stad en per voertuigcategorie. Euro-normen (bijvoorbeeld Euro4, Euro5) zijn bepalend, maar het begrijpen van deze normen vereist vaak technisch inzicht.
3. Treffen de Belgische emissieregels Nederlandse klassieke auto’s?
Ja, klassieke auto’s (dus ook Citroën ID/DS) kunnen door LEZ-beperkingen worden getroffen, maar er zijn vaak uitzonderingen. Er is dus geen eenduidigheid.
- Oldtimer-voertuigen (meestal ouder dan 30 jaar) kunnen in sommige steden worden vrijgesteld, maar dit is afhankelijk van lokale regelgeving.
- In Brussel geldt bijvoorbeeld dat oldtimers met een O-nummerplaat (Belgische oldtimer kentekenplaat) enkel zijn vrijgesteld van de LEZ indien ze niet dagelijks worden gebruikt en alleen voor occasionele ritten of evenementen worden ingezet.
Het probleem is dat deze uitzonderingen vaak verschillen tussen steden, wat leidt tot onduidelijkheid voor eigenaren van klassieke auto’s. Het onduidelijke beleid en de administratieve complexiteit rond LEZ’s kunnen worden gezien als een vorm van bureaucratische rompslomp die het voor burgers en bezoekers moeilijk maakt om te voldoen aan de regels. Hoewel het oorspronkelijke doel (het verbeteren van de luchtkwaliteit) nobel is, zorgt de gefragmenteerde aanpak in België voor verwarring en frustratie.
4. Complexe communicatie
De communicatie over LEZ’s is niet altijd even duidelijk of consistent.
- Verschillende steden hebben hun eigen informatieplatforms.
- De voorwaarden voor toegang zijn vaak complex (bijvoorbeeld afhankelijk van de Euro-norm van de motor of de brandstofsoort).
- Niet iedereen is op de hoogte van de laatste veranderingen, zeker als regels snel worden aangepast.
Gent en Antwerpen weer toegankelijk voor oldtimers
Dat is in ieder geval het goede nieuws. Is je buitenlandse klassieker ouder dan 30 jaar? Dan zijn de twee bovengenoemde steden weer toegankelijk. Maar er moet wel vooraf een aanvraag worden gedaan; de bureaucratie blijft. De toegang kan op twee plaatsen aangevraagd worden. Eén aanvraag volstaat voor alle Vlaamse LEZ, dus voor Gent én Antwerpen. De goedkeuring is vijf jaar geldig. Gezien de ingewikkelde administratieve structuur van België moeten buitenlandse oldtimers zich bij bezoeken aan Brussel ook vooraf registreren. De goedkeuring is ook hier vijf jaar geldig.
Het is ondoenlijk een eenduidige handleiding te schrijven voor buitenlandse klassiekerbezitters die door België reizen. Wat dit betreft is de regelgeving in Nederland eenduidig en helder: oldtimers die op diesel, benzine of lpg rijden en ouder zijn dan 40 jaar mogen een milieuzone in. Deze auto’s hebben automatisch een vrijstelling, zonder papierwinkel. In ieder geval houden zich in België een heel leger ambtenaren bezig met de implementatie van LEZ’s.
Ga naar onderstaande links voor het aanvragen van een vrijstelling:
In Wallonië zijn de LEZ’s afgeschaft.
