Project ID20F1969 is een online serie over de restauratie van een Citroën DS Break geschreven door Hans Peter Fukkink, op de sociale media ook wel bekend onder de naam JeePee. In deze reeks is het restauratieproject te volgen van een DS Break, met veel foto’s en video’s. Van afgeschreven autowrak tot de wedergeboorte van een nieuwe Citroën DS Break. Een avontuur met uitdagingen; van (de)montage, revisie, laswerk, spuitwerk tot en met de eerste proefrit. Dit is de negende aflevering. Kijk hier alle tot dusverre verschenen afleveringen van project ID20F1969.

Chassis ++

Het is inmiddels alweer een dikke twee jaar geleden nadat we in maart 2018 onze Break hebben aangeschaft. In Roosendaal stond deze ID20F bij een autodealer in Roosendaal te koop als schadeauti. Verlaten stond de Break tussen 300 occasions, niet echt een plek voor een bejaarde Franse dame.
Destijds gestrand als een mislukt restauratieproject en via de vorige eigenaar terecht gekomen op het immens grote terrein. De voorspatborden en motorkap waren los op de auto gelegd. Het overige plaatmateriaal, de bumpers, het losse dashboard en het interieur lagen opgestapeld in de auto zelf. Dit stukje Frans erfgoed was verworden tot een mislukt project, ondanks alle goed bedoelde pogingen van vorige eigenaren om er weer iets moois van te maken. Toch was er bij mij een klik: het betrof een overgangsmodel en de uitdaging om deze mislukte restauratie wél tot een goed einde te brengen. Het bijzondere van dit overgangsmodel is dat deze Break beschikt over een derde neus met een tweede neus dashboard.
Van alle bestaande DS-modellen (Berline, Break en Décapotable) heeft de Break mijn voorkeur. Wat mij aantrekt is de eenvoud, binnenruimte, vorm van de achterzijde, dak en imperiaal.
De uitdaging is er niet minder om: grote hoeveelheden oud vet, de lucht van vergane motorolie, frustraties, afgebroken bouten, afhankelijkheid van derden, ontvetten, verkrijgen van NOS (New Old Stock) en ontbrekende onderdelen, ontroesten, stralen, polijsten en uiteraard veel sleutel- en rijplezier. Al deze handelingen brengen langzaam maar zeker weer een beetje leven in de auto, na jaren stil gestaan te hebben. En dat alles in de kleur Vert Charmille (AC522).

Vaak krijg ik de vraag wat een NOS-onderdeel nu eigenlijk is. Het antwoord is simpel: veelal is dit oude dealervoorraad. Deze onderdelen hebben mogelijk decennialang in de schappen of opslag gelegen, maar zijn dus nieuw. Aangezien het in dit geval veelal van Franse origine is kunnen we het beter NSA (Nouveau Stock Ancien) noemen.
Vorige keer sloten we af met de zin: het hydropneumatische suspensiesysteem zorgt voor een zelfcorrigerende en variabele rijhoogte, afhankelijk van de belasting en weggesteldheid. Dan moet er nog wel het een en ander op het chassis worden gesleuteld. Nadat de voorste en achterste hoogteregelaar zijn gemonteerd, worden de resterende hydraulische- en retourleidingen aangebracht. Deze wirwar van metalen en rubberen leidingen dragen bij aan het veer- en remgedrag. Samen met de vier deelbare veerbollen en hulp van de natuurkundige wetten van Boyle en Pascal verkrijgen we uiteindelijk het ultieme zweefgevoel.
Alle bestaande kabelbomen worden vervangen door een nieuw exemplaar. Met name de kabelboom achter het dashboard verkeerde in slechte conditie. Vanaf 1969 hebben vorige eigenaren hun best gedaan om veel autoaccessoires aan te sluiten. De bekende blauwe snijverbinders waren dan ook ruimschoots aanwezig om aftakkingen te maken.

Met behulp van het bestaande aansluitschema (werkplaatsboek) is het nog wel puzzelen. In mijn geval waren er in de nieuwe kabelboom een aantal verkeerde stekkertjes geplaatst en sommige kleurcoderingen niet juist. Een dynamo met ingebouwde elektronische spanningsregelaar geeft een net iets andere plaatsing van de kabels, maar is eenvoudig aan te passen.
De originele isolatie achter en onder het dashboard, wordt zo goed mogelijk nagemaakt van nieuw isolatiemateriaal. De zwart gelakte en gereviseerde linker en rechter ventilatieroosters maken het dashboard af.
Aan de bestuurderszijde worden alle onderdelen gemonteerd voor de bediening en besturing. Denk hierbij aan gaspedaal, handrem, schakelhuis, remcommando en koppelingspedaal. De achterste kabelboom is inmiddels ook aangebracht en in combinatie met de voorste kabelboom en het gereviseerde zekeringskastje is het al een behoorlijk elektrisch netwerk geworden.

De ruiten worden vervangen door getinte exemplaren en allemaal voorzien van nieuwe zwarte raamrubbers. De voorruit wordt als eerste geplaatst en deze geeft het chassis al wat meer smoelwerk. Inmiddels is ook de bekleding gearriveerd, stoelen, banken en deurpanelen. Dit allemaal in cognackleurig leder, met de typische, heerlijke en authentieke geur van dit natuurproduct. Deze geur ontstaat door de gebruikte looistoffen en aanwezige vetten. Maar de bekleding verdwijnt vooralsnog naar zolder, er zijn eerst nog andere klussen uit te voeren.

Eind juli 2020 is het zover. Het is tijd voor een huwelijk. Gelukkig hoeft er geen trouwambtenaar ten tonele te verschijnen, het is de samenkomst van motor en chassis. Uiteindelijk is het toch een feestelijke dag waarop onze voiture weer een stukje verder compleet is. Gelukkig is de huwelijksceremonie goed verlopen en dat alles zonder een traantje weg te pinken.

Het motorblok kan verder worden afgebouwd: radiateur, aanjager, aandrijfassen, banden, LHM-vat, stuurhuis, bobine, dynamo, accu en startrelais geven het geheel een robuuster uiterlijk. Maar nog belangrijker, het eerste startmoment komt steeds dichterbij. Het afstellen van de elektronische 123-ontsteking blijft altijd een leuke klus. Volg de duidelijke schriftelijke instructies en het feestje wordt geheel compleet.

Na het toedienen van de benodigde levenssappen (olie, benzine, LHM en koelvloeistof) is het zover. De wagen kan gestart worden. Aangezien er nog geen dashboard aanwezig is, heb ik een kleine omleiding van 12 volt gemaakt naar de bobine. Een klein beetje benzine in de carburateur en de startmotor wordt aan geslingerd via het startrelais. Bij de tweede poging heeft de benzinepomp voldoende benzine opgepompt en het DY3-motorblok slaat aan. Er wordt voldoende oliedruk opgebouwd en we laten het motorblok rustig warm lopen. Aangezien de uitlaat nog niet is gemonteerd zitten we in elk geval boven het toegestane aantal decibellen. Gelukkig staat de wagen in de garage en niet op de openbare weg.

De eerste hobbel is in elk geval genomen, de motor loopt netjes. Nu is het moment aangebroken om het hydraulisch systeem te ontluchten en te checken of er geen lekkages zijn. Na het meerdere malen indrukken van de beroemde rempaddenstoel blijkt de toevoerleiding naar de voorremmen halverwege op een koppeling te lekken. Wat steviger aandraaien van de wartels bracht de oplossing. De handmatige bediening naar de hoogste stand gaf geen resultaat. Met andere woorden: de wagen kwam niet omhoog vanuit zijn laagste stand. Het enige wat omhoog gaat op zo’n moment is je adrenaline. Ook het verder ontluchten van het hydraulisch systeem bood geen soelaas, mijn humeur werd er ook niet beter van.
Een doemscenario van allerlei gebreken trekt voorbij. Maar bij dit soort problemen zit het veelal in de eenvoud. Maar je moet er wel achter zien te komen wat er nu echt mis is. Uiteindelijk maar besloten om het een avond te laten rusten en eens overleg te hebben met een deskundige. De volgende dag contact opgenomen met Richard van Citro-Classique, middels een videochat maar eens virtueel langs de leidingen gelopen. Zo kan het gebeuren dat een hedendaagse wijze van digitale communicatie kan leiden tot de oplossing van de juiste werking van dit inmiddels 65 jaar oude hydraulisch systeem. Er bleken twee leidingen op het linker schutbord, afkomstig vanuit de longeron (linker zijbalk), te zijn omgedraaid. En onze Franse dame liet zich de aanpassing goed bekomen. Ze kwam uiteindelijk als een potente jongeheer omhoog: de hoogteregeling werkte uiteindelijk zoals het hoort.

Het volledig gereviseerde dashboard komt bijzonder tot zijn recht, de (draai)schakelaars en bedieningsknoppen laten zich makkelijk op de nieuwe kabelboom aansluiten.
Het metalen dak, voorzien van een nieuwe laklaag, wordt aan de binnenzijde voorzien van een nieuwe hemelbekleding. Dit metalen dak – inclusief de imperiaal – vormt overigens een dragend deel van de kapconstructie. De gepolijste sierstrippen, aan de rand van het dak, maken het geheel af. De achterklep was al reeds gespoten en wordt voorzien van een nieuwe achterruit, een klusje waar de kramp in de vingers zeker kan toeslaan. Deze tweedelige achterklep is eerder gesignaleerd bij de Simca Marly, de onderste klep kan gewoon open blijven bij het vervoer van lange voorwerpen. Door deze extra functie wordt meteen de aanwezigheid van de tweede kentekenplaat duidelijk, ook met een geopende onderste klep blijft er altijd een nummerplaat zichtbaar.

In de tussentijd worden er nog een tweetal lekken in het hydraulisch systeem gevonden en opgelost, waaronder eentje in het verdeelblok met de mooie Franse naam: vanne de priorité. De twee klapstoeltjes (strapontins) die in de kofferbak thuishoren, zijn in het tweedehands circuit gevonden en worden opnieuw gespoten.
Op zaterdag 3 oktober 2020 wordt het rijdende chassis opgehaald om het een aantal dagen later te voorzien van het overige plaatmateriaal. Als het chassis op de autoambulance is geplaatst, wordt zij toch nog op een triomfantelijke manier uitgezwaaid. Een van de lokale regio’s van de Citroën ID/DS Club Nederland had die dag een toertocht georganiseerd en die kwam langs ons huisadres. Een bonte mix van kleuren en uitvoeringen zweefden over het dorpse asfalt langs de Break op haar hoge standplaats. Volgens mij voelde onze Break zich opperbest, ondanks dat zij geen kleren aan had.

In de volgende aflevering wordt het plaatmateriaal aangebracht en wordt de auto voorzien van een nieuwe laklaag.

à suivre,
Hans Peter Fukkink (JeePee)