Project ID20F1969 is een online serie over de restauratie van een Citroën DS Break geschreven door Hans Peter Fukkink, op de sociale media ook wel bekend onder de naam JeePee. In deze reeks is het restauratieproject te volgen van een DS Break, met veel foto’s en video’s. Van afgeschreven autowrak tot de wedergeboorte van een nieuwe Citroën DS Break. Een avontuur met uitdagingen; van (de)montage, revisie, laswerk, spuitwerk tot en met de eerste proefrit. Dit is de derde aflevering. Kijk hier voor alle tot dusverre verschenen afleveringen van project ID20F1969.

Revisie van de voorbruggen en achterbrug

Aangezien het chassis naar het spuitbedrijf is gebracht, heb ik ruimschoots de tijd om alle onderdelen te reviseren. Altijd is het weer een uitdaging om van al die gedemonteerde onderdelen, veelal besmeurd met dikke lagen vet, oxidatie en/of voorzien van roest, een kwalitatief onderdeel te maken. Werken in een schone omgeving met schone onderdelen is voor mij altijd prioriteit nummer één, vooral bij de opbouw van het te restaureren voertuig.
Alle oude onderdelen ondergaan een aantal opeenvolgende werkzaamheden: ontvetten, ontroesten, behandeling met roestomvormer, lakwerk. Afhankelijk van het onderdeel worden deelcomponenten vervangen door nieuwe of gereviseerde exemplaren. De kwaliteit van vervangende onderdelen is divers, met name de deugdelijkheid van nieuw rubber kan slecht zijn. Een voorbeeld hiervan is de rubber tule om de verbindingstekkers, los te verkrijgen of geleverd bij een nieuwe kabelboom. De kwaliteit van het rubber kan zo slecht zijn, dat de tule na enkele jaren al scheurt of bros zal worden. In mijn opinie kan de kwaliteit en de levensduur van het hedendaagse rubber door de toevoeging van weekmakers achteruit gaan omdat weekmakers in de loop van de tijd uit het materiaal kunnen verdwijnen. Ik probeer dan ook altijd de oude rubbers die toegepast zijn in het oude fabricageproces, mits in goede conditie, weer te gebruiken.

Bij de demontage van de auto gebruik ik veelal grote plastic bakken, deze vul ik met onderdelen die bij elkaar horen. Het voordeel hiervan is dat bouten, moeren, plaatjes en ringen bij het juiste onderdeel blijven. En mocht alles voorzien zijn van een laag smeervet en LHM: het kan mooi uitlekken in deze plastic bakken.

Alle bouten, moeren, vulplaatjes, sluitringen, sloten en kleine onderdelen worden gepassiveerd, afhankelijk van het bouwjaar in blank of geel. Aangezien de ID20F Break een overgangsmodel is en veel van het montagemateriaal blank is, wordt alles in deze kleur gepassiveerd. Ik zorg altijd dat het te passiveren materiaal volledig is ontdaan van vet en roest, dit levert het fraaiste resultaat op. Alles groter dan M5 (bouten en moeren) wordt gestraald of in een polijsttrommel ontroest, de trommel heeft een grootte van vier liter. Ik gebruik veelal straalmiddel en hydrokorrels als schuurmiddel in de trommel. Uiteraard wordt eerst alles ontvet in de ontvetterbak, een smerige maar dankbare klus. In de praktijk worden eerst alle onderdelen uit elkaar gehaald. Immers, al het montagemateriaal en overige onderdelen worden in één handeling gepassiveerd. Hierna kan het monteren van de diverse onderdelen beginnen.
De voor- en achterbrug maken onderdeel uit van de ongekende ervaring van het zweven over het asfalt, en met deze onderdelen starten we dit verhaal. We gaan de achterbrug demonteren, welke uit twee wieldraagarmen bestaat. Ik ga geen uitgebreide technische handelingen beschrijven (daar hebben we immers de bestaande technische documentatie voor), maar geef hier de nodige tips voortkomend uit eigen ervaringen. Alle beschikbare foto’s en video’s geven een richtlijn en overzicht in het (de)monteren.
We verwijderen de stabilisatorstang (barre anti-roulis) tussen de beide uiteinden. Ga niet lopen wrikken en slaan op de draagarmen, maar pers deze met een potkrik aan de binnenzijde naar buiten. De lagers aan de wielzijde vervang ik altijd standaard door een nieuwe set SKF-lagers (30305 en 30208), de oude conische vulbus wordt hierbij verwijderd en niet meer gebruikt.

De kogellagers aan de chassiszijde worden ontvet en gecontroleerd, let hierbij op beschadigingen aan de lagers en metalen delen. Doordat de wieldraagarm maar een korte (veer)slag maakt, zie je vaak dat de lagers zijn ingevreten in het loopvlak. Vervangen door een andere tweedehands set is dan de enige optie. Echter, onze Franse dames raken op leeftijd en de draagarmen van een Break beginnen zeldzamer te worden. De zes wielewaalboutjes op de ankerplaat stook ik meestal goed warm en met de bijbehorende (wielewaal)dopsleutel gaat het veelal goed om ze los te krijgen. Niet passend gereedschap, in de vorm van griptang of steeksleutel 8, levert kapot gedraaide boutjes (en frustratie) op.
Ik vervang standaard de remcilinders altijd door nieuwe exemplaren, ongeacht de staat van de oude versie. Vergeet niet voor montage de losse onderdelen van de nieuwe remcilinder te reinigen met wasbenzine. Plaats de keerringen op het juiste moment in het montageproces. Zelf heb ik al een keer het vervangende nieuwe lager geplaatst op de astap en de keerring vooraf vergeten te plaatsen. Daar sta je dan met een prachtig nieuw lager die er weer af zal moeten, veelal wordt deze dan weer beschadigd en is een nieuw exemplaar nodig. Let op de plaatsing van de nieuwe remschoenen op de juiste positie. De nieuwe remschoenen hebben één korte en één lange remvoering, de korte is altijd gericht naar de achterzijde van de auto.
.
Bij de montage van bouten en moeren, op het juiste aanhaalmoment, voorzie ik de bout en/of moer van een gele stip van een lakstift. Je ziet dan in één oogopslag welke bouten en/of moeren nog niet zijn vastgedraaid.
De voorbrug bestaat eigenlijk uit twee halve voorbruggen, gepositioneerd aan de linker- en rechterzijde. De stabilisatorstang verbindt deze beide onderdelen tot één geheel. Ik weet nog goed dat ik voor de allereerste keer, bij mijn eerste Citroën DSpécial, de voorste linker- en rechter afdekplaat had verwijderd. Het schouwspel van hydraulische leidingen, hoogteregelaar, veercilinders, veerbollen, lekzakken, halve voorbruggen en retourleidingen was indrukwekkend. Dit voorste mechanische gedeelte is een onderdeel van het hydropneumatisch veren en resulteert in de ongekende ervaring van het rijgevoel. Ik denk dat het aanschouwen van deze complexheid heeft bijgedragen in de passie van restaureren en het in stand houden van deze godinnen van de weg.

De onderdelen van de halve voorbrug worden altijd volledig gedemonteerd, een samenspel van wiellagerblok, schwingarmen en lagers. Ik sta altijd versteld van de kwaliteit en duurzaamheid van het wiellagerblok, mogelijk doordat het hier een overdimensionering betreft van wiellagers uit de vliegtuigtechniek.
De fuseekogels hebben het waarschijnlijk zwaarder te verduren gekregen, bij het merendeel zijn de schalen kapot gebarsten. We gaan de wiellagerblokken voorzien van nieuwe fuseekogelsets met de nieuwe kunststofconstructie, zorg wel dat je het goede en juiste gereedschap in huis heb. En een andere tip: wees zuinig op het schroefdraad van de fusees in de wiellagerblokken. De oude lagers van de onderste en bovenste schwingarm zijn veelal nog in goede conditie. Na het goed ontvetten kan je de kegellagers inspecteren, bij beschadigingen kan je altijd gebruik maken van een tweedehands exemplaar.
Omdat de auto ruim twintig jaar heeft stilgestaan, kan het voorkomen dat menig lager is volgelopen met vocht door de capillaire werking. Het lagervet krijgt dan een typische roestkleur of is grotendeels hard geworden. De lagers zijn dan uiteraard goed schoon te maken in de ontvetterbak.

Bij het aanbrengen van de bovenste voorste draagarm wordt je geduld op proef gesteld bij het aanbrengen van de drukring (met vertanding) over de spiebaan in combinatie met de tuimelaar. Mijn beste record staat op enkele minuten, mijn slechtste op drie kwartier. Het is een kwestie van volhouden bij menig restauratieonderdeel. De beloning is elke weer aanwezig in de vorm van een kwalitatief gereviseerd onderdeel.
De stabilisatorstang kan behoorlijk ruim voorzien zijn van aangekoekt vet, na het reinigen wordt een en ander voorzien van een nieuwe zwarte laklaag. De kunststof lagerschalen worden vervangen door een aantal nieuwe exemplaren. De beide draadeinden zijn voorzien van een mof (links een korte versie en rechts de langere versie).
Bovenstaande activiteiten zijn in te volgen in de bovenstaande video. De revisie van de motor staat gepland als volgend onderdeel, een mooie uitdaging met verschillende tegenvallers.

à suivre,
Hans Peter Fukkink (JeePee)